BÀI CỦA DƯƠNG NINH NINH (10)
CHÀNG
TRAI ẤY BÂY GIỜ RA SAO? - Tác giả: Dương Ninh Ninh (Sài Gòn)
CHÀNG TRAI ẤY
BÂY GIỜ RA SAO?
Chàng trai ấy là
người mà tôi đã viết trong bài KHỐI TÌNH LẬN ĐẬN CỦA CHÀNG TRAI TRONG THƠ ĐẶNG
XUÂN XUYẾN. Giờ thiều quang chín chục của mùa Xuân năm 2017 cũng đã ngoài sáu
mươi, nhà thơ Đặng Xuân Xuyến cũng đã ngoài năm mươi, vẫn miệt mài biên tập
trang Đặng Xuân Xuyến, vẫn say mê làm thơ, vẫn nghiên cứu Tử vi lý số và vẫn
vui chơi Facebook, nhưng chàng trai trong thơ của họ Đặng, một chàng trai đã
nửa đời “ngậm trái bồ hòn” của một nghĩa vợ tình chồng tan vỡ thì tôi thực
không biết bây giờ ra sao?
May thay, tôi
vừa băn khoăn tự hỏi thế thì nhận được ngay câu trả lời. Ấy là chùm thơ tình
mới nhất của nhà thơ Đặng Xuân Xuyến liên tiếp đăng trên mạng trong tiết
xuân này, và qua đó, tôi thấy được tâm tư tình cảm của người mà tôi đã sẻ chia
khối tình lận đận trong bài đã viết.
Nếu những năm
trước, chàng trai ấy mỗi khi tự đối diện với mình, chàng đã nhận ra sự ngu ngơ
của mình về một duyên tình chồng vợ đã đổ vỡ:
Người đi vá víu nụ cười
Tôi hong tơ ướt cũng mười năm nay
Khật khừ say tỉnh tỉnh say
Cứ ngu ngơ đợi heo may trái mùa
Thì bây giờ, xem
ra cái ngu ngơ ấy vẫn còn chưa dứt:
Chiều tàn bước thấp bước cao
Đêm mơ hái được chòm sao lưng trời.
.
Niềm vui
đến chỉ nửa vời
Ngẩn ngơ chi sợi tơ trời,
bỏ đi.
(Hoang Mơ)
Nếu như Ngày lễ
Tình yêu năm ngoái, chàng trai ấy đã nếm trải vị đắng cay của cảnh chăn đơn gối
lẻ trong đêm khuya:
Đêm rũ xuống. Ngằn ngặt niềm yêu đắng
Chăn gối đơn rệu rạo đêm trường
Ta rụt rè ngóng gió muôn phương
Mà ứa lệ. Mà bẽ bàng cay đắng...
Thì Valenti năm
nay, niềm đắng cay ấy vẫn còn nguyên vị:
Lại valentine
Lẻ người
Lẻ chăn
Lẻ gối.
Tuy vẫn còn ngu
ngơ, vẫn còn hoang mơ, vẫn còn thấy trong lòng nặng trái đắng cay đơn lẻ nhưng
xem ra chàng trai ấy cũng đã có nhiều đổi khác trong tâm tư tình cảm.
Nếu mấy năm
trước, được nhiều cô gái khác yêu thương nhưng chàng trai ấy đã không dám hôn
nhân lần nữa vì cảm thấy mình đã chớm già, sợ cưới nhau rồi trước là pháo hoa
sau cũng ra tăm tối như cuộc hôn nhân đầu đã đổ vỡ, sợ đến nỗi có lúc đã cảm
thấy chán cái vị yêu đương mới:
Ta bỗng chán vị yêu nhạt thếch
Xộc xệch tình
Lếch thếch tiếng yêu.
Thì năm nay, cái
sự chán vị yêu nhạt thếch ấy dường như đã tan biến khiến trái tim chàng đã
biết say mê rung động trước một vẻ đẹp thiếu nữ:
Ô kìa người ngọc giữa sớm mai
Áo xiêm trễ nải chả chịu cài
Ngực nõn phập phồng ru hồn gió
Bồng đảo in hồng trong mắt ai.
(Thiếu nữ)
Bài thơ tứ tuyệt
với bức tranh một thiếu nữ đẹp giữa cảnh sớm mai của mùa Xuân đã khiến nhà thơ
Nguyễn Thanh Lâm phải tốn công gõ phím với cả ngàn chữ bình luận rất xác
đáng: “Bài thơ cho tâm hồn thư giãn, quên hết những bất trắc âu lo
trong cõi tục trần, bài thơ như bức tranh không phải để ngắm bằng mắt mà ngắm
bằng hồn. Ru hồn trong từng câu chữ và từng câu chữ hiện lên bóng hình của
người đẹp - người ngọc”.
Người ngọc - Thiếu nữ đã là nguồn cảm hứng bất tận muôn
đời của các thi sĩ văn nhân, vì vậy thơ Đông thơ Tây đã có cả ngàn bài tuyệt
tác ca ngợi vẻ xinh đẹp của thiếu nữ. Nhưng ở Á Đông, do những hủ tục bất nhân,
những tập quán ti tiện, xem thường vai trò của người phụ nữ trong xã hội cũ,
thơ ca có phần dè dặt khi tôn vinh vẻ đẹp đó. Ba nhà thơ Đường trứ danh của
Trung Quốc như Lý Bạch, Bạch Cư Dị, Vương Xương Linh, trước vẻ đẹp của các cô
gái hái sen đã không ai bảo ai mà cùng phóng bút viết nên mấy khúc ca diễm
tình cùng chung một tên là Thái liên khúc (Khúc hát hái sen).
Đây là cô gái
trong Khúc hát hái sen của Bạch cư Dị: Một thiếu nữ xinh tươi
duyên dáng chèo chiếc thuyền nhỏ giữa một đầm sen để hái hoa và vô tình
thấy chàng trai đang đắm đuối nhìn mình, người thiếu nữ thẹn thùng, muốn nói
chẳng nên lời, để đến nỗi đánh rơi chiếc trâm cài đầu xuống đáy ao lúc nào
chẳng hay:
Sóng đưa lá, gió rung hoa
Đầm sen thuyền nhỏ lướt qua thấy chàng
Cúi đầu thẹn, chẳng nói năng
Ao sâu rơi xuống chiếc trâm cài đầu
Thái Liên Khúc (Bạch Cư Dị-Hải Đà dịch)
Đây là cô gái
trong Khúc hát hái sen của Lý Bạch: Một khuôn mặt đẹp như hoa,
hồn nhiên, nhí nhảnh, ngây thơ bên ngòi Nhược Da, dưới bầu trời cao rộng, trời
xanh nước biếc, nắng hồng, hoa trắng giao hòa tạo ra một vẻ đẹp thanh tao huyền
ảo:
Có cô con gái nhà ai,
Hái sen, chơi ở bên ngòi Nhược Da.
Mặt hoa cười cách đoá hoa,
Cùng ai nói nói mặn mà thêm xinh.
Áo quần mặc mới sáng tinh,
Nắng soi đáy nước rung rinh bóng lồng.
Thơm thơ vạt áo gió tung,
Bay lên phấp phới trong không ngạt ngào.
Thái liên khúc (Lý Bạch-Tản Đà dịch)
Và đây là cô gái
trong Khúc hát hái sen của Vương Xương Linh: Màu quần lụa
của cô gái lẫn một màu giữa rừng lá sen xanh thắm chập chùng, mặt nàng tươi như
hoa thắm khó mà thấy, bỗng đâu một tiếng hát khe khẽ ngân vang mới biết có bóng
người:
Lá sen quần lụa một màu,
Mặt tươi hoa thắm như nhau mặn nồng.
Dưới ao trà trộn khôn trông,
Nghe ca mới biết là trong có người.
Thái liên khúc (Vương Xương Linh - Trần Trọng Kim dịch)
Ba bức tranh
thiếu nữ hái sen với những nét vẽ khác nhau đều tuyệt đẹp. Nhưng vẻ đẹp thiếu
nữ đó chỉ thuần khiết là một vẻ đẹp thanh xuân trong trắng tựa hoa sen.
Ở ta, mới cách
nay vài chục năm, người đọc cũng chỉ thấy trong thơ hình ảnh những thiếu nữ đẹp
ngây thơ trong sáng như người thiếu nữ bên hồ Xuân trong thơ mới của Thế Lữ:
Trên vừng trán ngây thơ, trong sáng,
Vẩn vơ qua một áng hương buồn.
Giây lâu cô vẫn như còn
Lâng lâng trông gửi tâm hồn lên cao.
Mà không thể
thấy được một bức tranh thiếu nữ nào với vẻ đẹp phồn thực của những áo xiêm trễ
nải, ngực nõn, bồng đảo đầy quyến rũ như thiếu nữ trong bài thơ của Đặng Xuân
Xuyến.
Một bài thơ
Đường được coi là sexy nhất trong lịch sử văn học Trung Hoa là bài “Thanh
Bình điệu” do Đường Minh Hoàng đã lệnh cho Lý Bạch làm để ca ngợi Dương quý
phi. Dương qúy phi vốn là một dâm phụ, từng là vợ con trai Đường Minh Hoàng, bị
vua cha cướp lấy. Dương Qúy Phi với sắc đẹp dục tính đã khiến con nuôi Đường
Minh Hoàng là An Lộc Sơn muốn cướp người đàn bà dục tình này nên đã làm loạn,
gây chết một phần ba dân số Trung Hoa thời đó. Nhưng dưới ngọn bút tài hoa của
Lý Bạch, vẻ đẹp viên mãn và gợi dục của Dương Quý Phi sau một đêm làm tình với
nhà vua cũng chỉ như một đóa nhánh hồng tươi ướt đẫm sương:
Một nhánh hồng tươi, móc đọng sương,
Mây mưa Vu giúp uổng sầu thương
Và hình ảnh sexy
của Dương quý phi cũng chỉ được diễn tả trong hai câu thơ trác tuyệt này:
Mặt tưởng là hoa, áo ngỡ mây,
Hiên sương phơ phất gió xuân bay
Không phải
là vẻ đẹp kiêu sa ngồn ngộn của xác thịt như bộ ngực hay đôi vú mà chỉ là một
vẻ đẹp mờ ảo như mây như sương như gió.
Vậy mà,
câu “Vân tưởng y thường hoa tưởng dung” được xếp vào hàng câu thơ
gợi dục nhất của cả ngàn năm nay. Câu thơ này, mới hơn một năm trước đây đã
khiến một vị anh hùng lao động của Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam
bị ném đá tơi bời khi người anh hùng đã trăm tuổi này, GS VŨ KHIÊU lấy nguyên
vẹn câu thơ tả dâm phụ đó làm câu đối: "Trí như bạch tuyết tâm như ngọc -
Vân tưởng y thường hoa tưởng dung” để tặng cho hoa hậu Kỳ Duyên, một
cô gái chưa chồng chỉ nhỉnh hơn chắt nội gái của cụ Quốc sư có vài tuổi.
Giờ đem đặt câu
thơ Mặt tưởng là hoa, áo ngỡ mây được coi là câu thơ sexy hết mực ấy
bên cạnh những câu tả vẻ đẹp phồn thực của thiếu nữ trong thơ Đặng Xuân Xuyến
ta thấy vẻ đẹp kiêu sa của Dương Quý Phi chỉ là một vẻ đẹp của một người mây mờ
áo còn vẻ đẹp của thiếu nữ lại là một vẻ đẹp rất phồn thực và rất cụ thể với áo
xiêm trễ nải, bộ ngực nõn và đôi gò bồng đảo in hồng vào mắt người chiêm ngưỡng.
Tôi đồ rằng khi
chụp bức tranh thiếu nữ này Đặng Xuân Xuyến đã không quên nghĩ đến bức tranh
thiếu nữ trong thơ của Bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương:
Đôi gò bồng đảo sương còn ngậm
Một lạch đào nguyên suối chửa thông
Rõ ràng, thiếu
nữ trong thơ Bà chúa thơ nôm Hồ Xuân Hương đã sexy hơn, gợi dục hơn thiếu nữ
trong thơ Đặng Xuân Xuyến ở câu: “Một lạch đào nguyên suối chửa thông”.
Nhưng thiếu nữ của Bà chúa là thiếu nữ ngủ ngày và bị chụp bởi đôi mắt đầy dục
vọng của “Quân tử dùng dằng đi chẳng dứt” còn thiếu nữ của
Đặng Xuân Xuyến là thiếu nữ đứng trong gió xuân giữa sớm mai được chiêm ngưỡng
bằng cái “Ru hồn gió” vì say mê của tác giả. Nhà thơ hiện đại
học tập và kế thừa nhà thơ lớn của dân tộc như vậy là vừa đủ và thật đáng khích
lệ.
Nếu như mấy năm
trước, quen một nàng nào đó, chàng trai mới chỉ dám nghĩ đến là phải mạnh bạo
bước qua điều tiếng thị phi của người đời:
Sợ gì danh phận hư hao
Sợ gì thiên hạ trông vào nhỏ to
Sợ gì nhỉ? Chẳng phải lo!
Trai đơn gái lẻ … nhỏ to bằng thừa
Thì bây
giờ, chàng đã biết nói thẳng như ca dao có yêu thì nói rằng yêu, không yêu
thì nói một điều cho xong:
Anh một con
Em cũng một con
Anh mới son
Em cũng đã son
Sao ta chẳng thử thành chồng vợ
Có chi mà mắc cỡ
Hoa đến thì phải nở
Ta chung nhà, chả sao
Nếu như mấy năm
trước, chàng đã nhiều lúc se buồn khi nhận ra mình đã chớm già, không dám mơ xa
tới một tình yêu mới:
Thì đấy, em chớm vào hạ
Anh đà ngấp nghé thu qua
Chữ yêu nghe chừng xa lạ
Biết mình, chẳng dám mơ xa.
Thì bây giờ,
chàng không chỉ đã rung động mê say trước vẻ đẹp của thiếu nữ mà còn rất bạo
liệt đón nhận những cuộc vui xác thịt. Bài thơ Cưỡng đã gây xôn xao
trong các bạn đọc thơ của Đặng Xuân Xuyến bởi khúc nhạc giao hoan bạo liệt của
đôi trai gái trong một buổi mưa xuân rỉ rắc và rét ngọt trở mùa. Bài thơ có 37
tiếng thì 36 tiếng là lời nói, tiếng cười và hành động của một cô gái máu lửa
trong chuyện yêu đương:
Rỉ rắc mưa
Rét ngọt trở mùa
Em vê tròn ném tôi vào cơn lốc
.
lẩy từng khuy cúc
Ngai ngái hương
thầm thĩ
em cười
.
Vít cổ xuống
Cong người
Em rướn...
Đúng là chàng
trai bị cưỡng thật rồi, bởi chỉ nghe có mỗi 1 tiếng cuối là của chàng trai:
Em!.
Một tiếng thôi
nhưng là tiếng gọi vừa yêu thương tràn trề thỏa mãn vừa như lời cảm ơn vì đã bị
(được) em cưỡng vào cuộc mây mưa trong “Cái đêm hôm ấy đêm gì?” sẽ được
ghi xương khắc thịt.
Bài thơ Ẩm
trời mới ra lò ít ngày nay nóng hổi những lời kể của một chàng trai
được một cô gái “gạ một đêm chồng vợ” vì ẩm trời và vì…:
Em gạ một đêm chồng vợ
Cho mùi da thịt khỏi ươn
Mấy ngày hôm nay mưa tợn
Ẩm trời, khó ở, thấy ghê.
Lời kể ngọn
ngành rành rọt thế thì đúng là chàng trai bị gạ thật rồi. Nhưng sau cái đêm bị
gạ ấy, chàng đã nói với nàng:
Ừ thì, một đêm thôi nhé
Mai đừng, nữa gạ một đêm
Thoạt nghe ngỡ
như chàng giao hẹn với nàng: Chỉ một đêm thôi, không có thêm một đêm gạ nữa đâu
nhé. Nhưng sau cái lời tưởng như thật thà ấy, chàng lại thòng thêm:
Mùa này ẩm trời dài lắm
Da đây thịt đấy đến mòn
Như nhắc khéo
đối tác hay đúng hơn là gạ lại đối tác rằng: Mùa này ẩm trời dài lắm, không gạ
nhau thêm thì da thịt sẽ ươn nhão mất, và không chỉ gạ nhau thêm một đêm đâu mà
nhiều nhiều đêm khiến da đây thịt đấy đến mòn thì mới thôi. Đúng là cáo giả
nai, bụng thì thích mê tơi nhưng lại làm ra vẻ mình chỉ là người bị gạ.
Khi gửi bài thơ này cho bạn bè đọc trước, nhà thơ Đặng Xuân Xuyến có viết: “Cháu
gửi các chú, các anh và "bé" Dương Ninh Ninh đọc cho vui ạ!”
Nhà thơ Nguyễn
Khôi sau khi đọc đã nói một câu đùa vui: Xuyến đang sức trai hừng
hực / 10 năm không vợ/ ôm cái Tình thơ...con Dê đang bị "hãm" nên
cũng dễ hiểu...các bác thông cảm nha...
Còn tôi, “bé”
Dương Ninh Ninh thì đọc xong không thấy mấy vui mà còn có phần chạnh buồn vì
tôi đang sống ở phương Nam
Em ơi hãy ngủ anh hầu quạt đây
(Ngậm ngùi - Huy Cận)
Một số bạn đọc
phê bình Thiếu nữ, Cưỡng và Ẩm trời
là ba bài thơ gợi dục và xếp chúng vào loại thơ dâm. Tôi không nghĩ thế, bởi lẽ
thời nào, thế hệ nào cũng cần phải yêu và làm tình đấy thôi.
Lễ giáo phong
kiến đã ràng buộc con người một cách gắt gao, ấy vậy mà Thời Hán - Ngụy - Lục
Triều (khoảng thế kỷ III TCN đến thế kỷ thứ VI SCN), dân gian vẫn say mê và
mạnh dạn nói rằng:
Gió xuân thật đa tình
Thổi mở cả xiêm y của ta.
Người ta sống vì tình yêu và dám chết vì tình yêu.
Dưới chân núi Hoa Sơn,
Chàng đã vì em mà chết.
Em một mình biết sống vì ai?
Chàng có thương em hãy mở nắp quan tài.
Không phải chỉ
thơ ca dân gian mới mạnh dạn như thế, ngay cả trí thức, nho sĩ... cũng nói đến
tình yêu một cách phóng túng hết mình. Đào Uyên Minh được coi là nhà thơ bình
đạm, thanh khiết bậc nhất trong lịch sử Trung Quốc, người mà cụ Tam nguyên Yên
Đổ của dân tộc ta đã phải nói: “Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào”, thì
ông Đào phẩm cách cao quý ấy cũng đã tự bạch:
Ước tình biến thành đôi giầy nhỏ,
Ôm ấp hoài đôi chân của giai nhân.
Bài “Nhàn
tình phú” của ông Đào còn cháy bỏng thêm nhiều khao khát hơn:
Nguyện làm chiếc cổ áo,
để hưởng chút hương thừa trên mái tóc em;
Buồn rằng ban đêm áo lại cởi ra,
hận rằng đêm thu sao quá dài.
Nguyện làm dải là thắt,
buộc lấy tấm thân thon yểu điệu;
Than ôi khí trời lúc ấm lạnh,
có khi đổi cũ mà mang dải mới
Đây chẳng phải
đều là những lời tự bạch khá "liều lĩnh", có thể nói là khá can đảm
đã vượt qua mọi câu thúc ràng buộc của xã hội thời bấy giờ.
Ở nước ta, Thơ
Hồ Xuân Hương thì gần như trăm phần trăm bị coi là dâm nhưng đó thực là thơ ca
ngợi vẻ đẹp cơ thể phụ nữ và đòi quyền sống cho thân xác con người trong tình
yêu đôi lứa bằng những ý tưởng rất táo bạo vượt lên trên các điều cấm kị đối
với lễ giáo đương thời.
Tự Lực Văn Đoàn
và phong trào Thơ Mới giữa thế kỷ trước đã có một đóng góp cách tân lớn là
không như thơ xưa xem thiên nhiên là chuẩn mực cái đẹp mà con người mới là vẻ
đẹp toàn bích, xác lập và đề cao cái đẹp thể chất của con người. Vì thế mới có
một Xuân Diệu yêu cuộc sống đến cuống quýt “muốn ôm, muốn riết, muốn
say…” (Vội vàng), Vì thế mới có một Hàn Mặc Tử nhìn thiên nhiên là
hiện thân xác thịt, là người thiếu nữ gợi cảm, là cám dỗ của trái cấm:
Trăng nằm sóng soải trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi…
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe...
Và trong lịch sử
thơ ca Việt Nam
Tôi vồ người như một miếng mồi ngon
Miệng ngậm hờn riết chặt lấy môi son
Mắt đổ lửa lườm qua làn sóng sắc...
Tôi giật nẩy rồi cười lên sặc sặc
Hai tay cào đôi vú trắng như bôn
(Xác thịt)
Nhà văn hóa
Nguyễn Đổng Chi chuyên viết về thần thoại cổ tích đã nghe và chép lại bài thơ
dân gian này:
Tài tử, giai nhân, giai quý thích
Chẳng gì hơn “cái ấy” nữa mà thôi!
Khách văn nhân tài tử ai ai
Sinh cũng đấy, mà chơi thời cũng đấy.
Dẫu lá tre, lá vông gì cũng vậy
Hở hang ra coi thấy, dễ càng đau!
Khách tài tình rày ước mai ao
“mao” càng thú mà “vô mao” càng tuyệt thú
Mền gấm lơ thơ tơ liểu rủ
Cửa son thấp thoáng gạt hồng non
Quyền thế gì một cái cỏn con!?
Dẫu trăm khéo ngàn khôn rồi cũng mắc
Đố ai biết bên nào là chắc
Liệu có gọi bài
chép trên là dâm và tục được không? Chỉ có những kẻ hách dịch luôn làm ra vẻ
đạo đức giả mới cho rằng đó là những câu dâm tục. Bới, chân tướng thật của họ
đều là:
Ban ngày quan lớn như thần
Ban đêm quan lớn tần mần như ma.
Vì không coi mấy
bài thơ tình mới đây của Đặng Xuân Xuyến là thơ gợi tình dâm tục nên tôi rất
mừng khi thấy chàng trai trong thơ của Đặng Xuân Xuyến qua những bài thơ ấy,
bây giờ đã có một tâm trạng mới, dần quên những khổ đau lận đận, dần xa những
ngu ngơ để tâm hồn mình sống lại với những rung động trước vẻ đẹp cơ thể của
thiếu nữ, biết ngân lên sung sướng trong lạc thú thân xác của người đời.
Vậy thì, chàng
trai trong thơ Đặng Xuân Xuyến ơi! Xin chàng hãy quẳng cái khối tình lận đận mà
chàng đã gánh chịu quá nửa đời trai ấy đi mà vui sống. Vui sống với đời thực,
với con người thực của mình. Chỉ có thế, ngày vui mới trở lại và chúng ta mới
có thể:
Cùng với ánh quang minh còn mãi
- Cho người với cảnh quên già.
(Tiếng trúc tuyệt vời - Thế Lữ)
*
Mời nghe nhạc phẩm NƠI TÌNH YÊU BẮT ĐẦU của
Tiến Minh qua tiếng hát Bằng Kiều - Lam Anh:
Sài Gòn, ngày 19/03/ 2017
DƯƠNG NINH NINH
Địa chỉ: Thành phố Sài Gòn
Email: duongninhsg@gmail.com
Dương Ninh Ninh – CHÀNG TRAI ẤY BÂY GIỜ RA SAO?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét