CHUYỆN TẢN MẠN 

BÊN MỘT CÁI HỒ SINH THÁI

Sáng, đi bộ trên sân Vietopia khu dân cư Him Lam cùng với mấy người quen. Anh Tuấn trẻ tuổi nhất trong bốn người bảo:
- Hôm nay chúng ta thử dạo quanh hồ sinh thái ở khu này xem sao.

Ông Thứ, người cao tuổi nhất vội can ngay: 
- Ấy ấy chớ dại, lối đi ven hồ họ sợ tốn tiền nên chỉ lát gạch có 0,7m, một người đi cũng chật; cũng sợ tốn tiền nên họ không thuê người trông nom quét dọn, giờ đang mùa mưa hoa và cỏ dại  hai bên lối đi quanh hồ leo mọc um tùm, đi lại sẽ bị cọ vào chân ngứa ngáy đấy mà coi chừng có rắn leo ẩn trong bụi rậm nữa.
Nghe thế không ai dám đi quanh hồ nữa. 

Anh Châu có nhà ở đường số 9 sát cạnh Vietopia kể:
- Hồi Him Lam chào mua đất, họ cho xem bản đồ quy hoạch thì đây là khu thể dục vui chơi giải trí có hồ sinh thái đẹp, đất đường số 9 lại chỉ có một dãy phố nhìn sang đây quang đãng nên giá đắt hơn các đường khác đến vài ba chục triệu một mét. Khi dân xây nhà xong thì Him Lam liền cho Vietopia thuê một khoảng lớn đất để họ kinh doanh, giờ lại cho cty bạt nhún Arena jump thuê thêm một phần nữa để họ xây một khu nhà toàn sắt thép và tôn che hết tầm mắt của dân sống ở đường số 9, còn hồ thì mấy năm vẫn là bãi đất hoang đầy rác rưởi và chuột bọ. Sau dân bảo nhau kiện, mãi họ mới chịu bỏ tiền ra làm hồ, làm qua quít cho xong gọi là có nên cái hồ mới thảm hại như ta thấy, không hơn gì một cái ao tù hãm thì hỏi nó  thanh lọc bầu không khí ở đâu, nó sinh thái cái gì.

Quả thật nước hồ quanh năm xanh đen nhìn rất bẩn, những ngày mùa khô cạn, những con cá vàng người ta thả vào chiều 23 Tết sau khi cúng ông Công ông Táo thiếu oxy, ngoi lên cả đàn ngáp ngáp trông rất tội nghiệp, có con chết, vài ngày sau nước hồ bốc lên mùi thối tức thở.

Mình bèn bảo ba người:
- Không dám dạo quanh hồ sinh thái này nhưng các bác đều rất thích hồ nước đẹp, vậy tôi xin đọc lại mấy vần thơ viết về hồ nước của các thi nhân nổi danh nghe cho đỡ buồn nhé!

Họ đều gật đầu. Và mình bắt đầu vừa giới thiệu vừa đọc:

Đây là cảnh hồ trong thơ Lamartin trong bài "Le Lac", một bài thơ hay nhất của ông, đã đưa ông nổi tiếng khắp nước Pháp và nhiều nước trên thế giới:

Hồ có nhớ buổi chiều xưa không nhỉ?
Chúng tôi dạo thuyền, chiều vắng lặng êm trôi.
Nghe lan xa trên sóng dưới bầu trời.
Tiếng vỗ nhịp của mái chèo khua động.
Mang hòa điệu du dương cùng nhịp sóng

      Hồ Bourget trong bài thơ “Le Lac”

Đây là cảnh hồ trong bài thơ “Hồ Xuân và thiếu nữ” của Thế Lữ, một nhà thơ nổi danh trên văn đàn vào những năm 1930:

Tiếng diều sáo nao nao trong vắt, 
Trời quang mây xanh ngắt màu xanh lơ . 
Thuyền trôi nước đẩy hững hờ 
Hàng cây lặng đứng trên bờ trông mong

Và đây là cảnh hồ sen trong thơ Lý Bạch từ đời nhà Đường cả nghìn năm trước:

Có cô con gái nhà ai,
Hái sen, chơi ở bên ngòi Nhược Da.
Mặt hoa cười cách đoá hoa,
Cùng ai nói nói mặn mà thêm xinh.
Áo quần mặc mới sáng tinh,
Nắng soi đáy nước rung rinh bóng lồng.
Thơm thơ vạt áo gió tung,
Bay lên phấp phới trong không ngạt ngào

Nghe xong, anh Tuấn bảo:
-Thế là đủ cả hồ Tây, hồ Ta, hồ Tàu. Sao cảnh hồ trong thơ xưa đẹp thế nhỉ? Giờ các cụ nhà thơ ấy sống lại liệu có viết nổi câu thơ nào cho cái hồ trước mắt chúng ta kia?

Ông Thứ nói như để đáp lời anh Tuấn:
- Xưa ở Việt Nam mình thiếu gì hồ nước đã trở thành danh thắng quốc gia như Hồ Gươm, Hồ Tây ở Thủ đô Hà Nội. Thơ hiện đại về Hồ Gươm, Hồ Tây thì có cả ngàn bài, thơ cổ cũng không hiếm. Tôi nhớ Phạm Quý Thích, người Hoa Đường, huyện Đường An, nay thuộc Bình Giang, Hải Dương, đỗ Tiến sĩ, làm quan triều Nguyễn, chức Trung thư học sĩ. Ông để lại 6 tập sách. Trong Thảo Đường thi tập của ông có 4 bài về Hồ Gươm, xin đọc  bản dịch bài Hồ Gươm I:

Bờ lau sóng táp hồi hồi 
Thành xưa chung bóng trăng soi chập chờn
Còn nguyên huyết mạch nước non
Vòm trời vẫn sáng đâu mòn Đẩu,

Tháp Rùa và xa xa là ven hồ phía Bắc hồ Gươm

Thơ văn cổ viết về Hồ Tay thì có bài Tụng Tây Hồ Phú hoặc Tây Hồ cảnh tụng, là một bài phú của Nguyễn Huy Lượng, một danh nhân  tài hoa bậc nhất Thăng Long. Bài phú được đánh giá là :”  " Trước và sau Nguyễn Huy Lượng, chưa hề có một tác phẩm nào viết về non sông đất nước Thăng Long Hà Nội hay đến thế, đẹp đến thế”:

Sắc dờn dờn nhuộm thức lam xanh, ngỡ động bích nổi lên dòng lẻo lẻo;
Hình lượn lượn uốn vòng câu bạc, tưởng vầng ngân rơi xuống mảnh nhò nhò.

Dư nghìn mẫu nước trời lẫn sắc;
Trải bốn bên hoa cỏ nhiều mùa.

Anh Châu nhẹ vỗ tay khen hay quá rồi lại ngậm ngùi nói:
- Ấy vậy mà bây giờ hồ Gươm đang bị biến dạng từng ngà y bởi những kiến trúc hiện đại làm bằng được để kiếm tiền trước mắt như toà nhà Hàm cá mập, , Bảo Việt, VP  Bank. Hồ Tây cũng thế, những kiến trúc quanh hồ rất ngổn ngang và lộn xộn, trong đó cao ốc mọc lên khá nhiều đang bủa vây Hồ Tây điển hình như các chung cư Watermark, HCMCC Tower, Golden Westlake, Sun Garden City, West Point, Vườn Đào, các tòa nhà thuộc dự án Ciputra... 

Hồ Gươm bây giờ đã mất khả năng tự làm sạch và bị ô nhiễm trầm trọng, hiện hàng ngày phải cho công nhân thu gom rác trên mặt Hồ Gươm, chủ yếu là lá cây, xác cá chết. Hồ Tây còn nghiêm trọng hơn khi gần đây phát hiện nhiều loại tôm cá nổi trên mặt hồ sau cơn mưa lớn và số lượng cá chết vớt được khoảng 4 tấn. Phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm đã mang lại một không gian vui chơi, giải trí mới cho người dân Thủ đô và khách du lịch. ... Mặc dù lượng khách đến phố đi bộ quanh hồ rất đông, nhưng tình trạng rác nhiều 'dọn không kịp' trên phố đi bộ quanh hồ Gươm đã khiến người dân lo ngại. Hồ Tây cũng chẳng hơn gì, người ta vứt bừa bãi rác rưởi, thức ăn... xuống mặt nước xanh; người ta đổ đất lấn chiếm diện tích mặt hồ; người ta bẻ và phá hoại cây xanh cùng vi phạm các công trình đô thị nơi đây. 

Hồ sinh thái Him Lam ( Q.7, Sài Gòn)

Nhìn đồng hồ đã gần 7h, anh Tuấn nói như kết luận:
- Sắp hết giờ đi bộ rồi các bác ạ! Thời “ăn không từ thứ gì” và “bán” cũng “không từ cái gì”! miễn là…ăn được,  bán được và có quyền được ăn được bán, phải không các bác. Thế thì chửi thằng chủ làm cái hồ sinh thái Him Lam kia mỏi mồm cũng thế thôi, chửi làm gì cho thêm mệt sức.